Sa’d ibn Abi Waqqas (رضي الله عنه)

Magaciisa oo buuxa:

 Sa’d ibn Malik ibn Uhayb ibn Abd Manaf ibn Zuhrah ibn Kilab

Waxa uu ka soo jeedaa qabiilka Quraysh, gaar ahaan lafta Banu Zuhrah, taasoo ka dhigtay inuu yahay qaraabo la leh Nabiga ﷺ.

Xiriirka uu la leeyahay Nabiga ﷺ:

Hooyada Nabiga ﷺ, Aaminah bint Wahb, waxay ka dhalatay isla qabiilka Banu Zuhrah, taasoo ka dhigaysa inuu yahay ilma adeerka Nabiga ﷺ.

Waxa uu sidoo kale ka mid ahaa 10-ka Saxaabi ee loogu bishaareeyay Jannada (Al-Ashara Al-Mubasharoon Bil-Jannah).

Noloshiisa Kahor Islaamka

 Sa’d wuxuu ku dhashay magaalada Makka qiyaastii sanadkii 595 Miilaadi.

 Waxa uu ku dhashay qoys sharaf leh oo Quraysh ka tirsan, waxaana loo aqoonsanaa nin geesi ah oo karti badan xitaa kahor intaan Islaamka qaatay.

Qaabkii Uu Ku Islaamay

• Muslimkii Hore

 Sa’d ibn Abi Waqqas wuxuu ka mid ahaa muslimiintii ugu horreeyay ee Islaamka qaatay. Waxa uu diinta qaatay isagoo 17 ama 19 sano jir ah, taasoo ka dhigaysa mid kamid ah saxaabadii ugu da’da yaraa ee Islaamka ka jawaabaya.

• Hooyadiis iyo Cadaadiska Quraysh

Hooyada Sa’d waxay isku dayday inay ka hor istaagto Islaamka, iyadoo dhaar ku martay inay gaajo iyo harraad ugu dhiman doonto haddii uu diinta ku sii socdo.

 Si kastaba ha ahaatee, Sa’d wuxuu ku sugnaaday iimaankiisa, isagoo u sheegay hooyadiis: 

“Hooyo, haddii aad yeelatid boqol nafeed, midba mid u baxdo, weligey diinta ma daynayo."

Aayadda Qur’aanka ee tilmaamaysa inaan waalidka la adeeci karin marka ay ku amraan gaalnimo (Suuradda Luqman, 31:15) ayaa la rumeysan yahay in lagu soo dejiyey dhacdadan awgeed.

Doorarkiisii Islaamka

• Difaaca Nabiga ﷺ

Sa’d wuxuu ahaa mid si gaar ah ugu hawlan difaaca Nabiga ﷺ. Wuxuu caan ku ahaa inuu ahaa qofka ugu horreeyay ee dhiig muslimiinta difaacooda ugu daadshay.

• Ka Qeybgalka Dagaallada

• Dagaalkii Badar: Wuxuu muujiyay geesinimo weyn, isagoo ahaa midka ugu firfircoon weerarada muslimiinta.

• Dagaalkii Uhud: Sa’d wuxuu Nabiga ﷺ uga ilaaliyay gaaladii Quraysh isagoo kor taagnaa oo fiiqayay fallaaro uu bartilmaameedsanayo cadowga.

Nabiga ﷺ ayaa ku yiri: 

“Tiraah Sa’d! Baan kuu bixinaynaa hooyaday iyo aabbahay.”

Waa saxaabigii kaliya ee Nabiga ﷺ ugu duceeyay duco noocan oo kale ah.

Hogaamiyaha Muslimiinta ee Dagaalkii Qadisiyyah

 Xilligii Khilaafada Cumar ibn Al-Khattab, Sa’d wuxuu hoggaamiyay muslimiinta dagaalkii Qadisiyyah ee lagula galay boqortooyadii Persia.

 Wuxuu ahaa hoggaamiye caan ku ah dulqaadka, xikmadda, iyo geesinimada, taasoo u sahashay muslimiinta inay guul weyn ka gaaraan dagaalkaas.

Sifoyinkiisa iyo Astaamaha Lagu Xusuusto

• Geesinimo iyo Difaac

Sa’d wuxuu ahaa nin geesi ah oo had iyo jeer ku mashquulsan difaaca muslimiinta iyo Nabiga ﷺ.

• Ducada la Aqbalo

Nabiga ﷺ ayaa ugu duceeyay in ducadiisa la aqbalo, taasoo keentay in la sheego in ducadiisa ay mar walba jawaab heli jirtay.

• Tukashada iyo Cabsida Allah

 Sa’d wuxuu caan ku ahaa salaad dheer iyo cibaado joogto ah, isagoo mar walba ka fakari jiray aakhirada.

• Deeqsinimada iyo Adeega Muslimiinta

Wuxuu ahaa qof si joogto ah ugu deeqi jiray muslimiinta, hantidiisana ugu huray dariiqa Allah.

Xilligii Kadib Geeridii Nabiga ﷺ

• Doorarka Khilaafada Rashidiin

 Sa’d wuxuu si dhow ula shaqeeyay khulafadii Abu Bakr, Umar, iyo Cusmaan, isagoo si gaar ah u taageeray maamulkooda.

• Hoggaaminta Dagaallada

 Dagaalkii Qadisiyyah, Sa’d wuxuu hoggaaminayay muslimiinta, taasoo horseeday guul weyn oo muslimiinta u suurtagelisay inay la wareegaan dhul ballaaran oo Persia ka mid ah.

• Ka Harista Fitnadii Jamal iyo Siffiin

 Xilligii khilaafada Ali ibn Abi Talib, Sa’d wuxuu iska dheereeyay fitnadii dhexmartay muslimiinta, isagoo sheegay inuu doonayo nabad iyo wada noolaansho.

Sida Uu U Dhintay

 Sa’d ibn Abi Waqqas wuxuu geeriyooday sanadkii 55 Hijri (675 Miilaadi) isagoo jira qiyaastii 80 sano.

Waxa uu ahaa saxaabigii ugu dambeeyay ee ka haray tobankii loogu bishaareeyay Jannada.

 Waxaa lagu aasay meel u dhow Madiina.

Hadal Caan Ah Oo Laga Yiri

• Nabiga ﷺ ayaa ku tilmaamay Sa’d: 

“Sa’d waa geesiga muslimiinta, qof aan weligiis ka laba-labeyn difaaca diinta.”

Waxyaabo Kale oo Lagu Xusuusto

• Xirfaddiisa Dagaalka

Sa’d wuxuu ahaa fallaaraha ugu wanaagsan muslimiinta, isagoo caan ku ahaa bartilmaameedsiga saxda ah.

• Noloshiisa Dhabta Ah

Inkasta oo uu ahaa hantiile, wuxuu ahaa qof ka fog kibirka, isagoo si caadi ah ugu dhex noolaan jiray muslimiinta.

• Jacaylka Muslimiinta

Muslimiinta waxay aad u jeclaayeen Sa’d ibn Abi Waqqas, waxayna u arki jireen tusaale fiican oo qof wanaagsan ah.

Gunaanad

Sa’d ibn Abi Waqqas wuxuu ahaa tusaale kaamil ah oo muujinaya geesinimada, cibaadada, iyo dulqaadka qofka muslimka ah.