Abdur-Rahman ibn Awf (رضي الله عنه)

Magaciisa oo buuxa:

 Abdur-Rahman ibn Awf ibn Abd Awf ibn Abd Al-Harith ibn Zuhrah ibn Kilab ibn Murrah ibn Ka’b

 Waxa uu ka soo jeedaa qabiilka Quraysh, gaar ahaan lafta Banu Zuhrah.

Xiriirka uu la leeyahay Nabiga ﷺ:

Hooyadiisa Shifa’ bint Awf waxay ahayd eedo la dhalatay Aaminah bint Wahb (hooyada Nabiga ﷺ), taasoo ka dhigtay inuu yahay ilma adeerkiisa.

 Waxa uu ka mid ahaa 10-ka Saxaabi ee loogu bishaareeyay Jannada (Al-Ashara Al-Mubasharoon Bil-Jannah).

Noloshiisa Kahor Islaamka

 Abdur-Rahman ibn Awf wuxuu ku dhashay Makka qiyaastii sanadkii 580 miilaadi.

Kahor intuu Islaamka qaatay, waxaa loogu yeeri jiray magaca Abdul-Ka’ba, laakiin markii uu muslimay, Nabiga ﷺ ayaa ugu bixiyay magaca Abdur-Rahman.

Qaabkii Uu Ku Islaamay

• Muslimkii Hore

Abdur-Rahman wuxuu ka mid ahaa dadkii ugu horreeyay ee qaatay Islaamka, isagoo ka jawaabay fariintii Abu Bakr As-Siddiq ee diinta loogu yeerayay.

 Waxa uu Islaamka qaatay kahor intaan muslimiinta lagu dhawaaqin, taasoo ka dhigtay inuu wajaho cadaadis xooggan oo Quraysh kaga yimid.

• Sabar iyo Naf-hurid

Abdur-Rahman wuxuu ku dulqaaday dhibaatada Quraysh iyagoo isku dayay inay ku khasbaan inuu diinta ka laabto, balse wuxuu ku sugnaaday iimaankiisa.

Doorarkiisii Islaamka

• Hijrooyinkii Makka ilaa Madiina

Waxa uu ka mid ahaa muslimiintii u hijrooday Itoobiya markii cadaadiska Quraysh sii xoogaystay.

Markii dambe, wuxuu sidoo kale u hijrooday Madiina, halkaas oo uu ku bartay ganacsi iyo shaqo si uu naftiisa ugu maareeyo.

• Saxiibadii Nabiga ﷺ ee Madiina

 Markii uu Madiina yimid, Nabiga ﷺ ayaa walaaleeyay Abdur-Rahman iyo Sa’d ibn Ar-Rabi’.

Sa’d ayaa u soo bandhigay inuu hantidiisa kala qaybsado oo xitaa mid ka mid ah xaaskiisa uu u furo, balse Abdur-Rahman wuxuu si sharaf leh ugu jawaabay: 

"Allah ha ku barakeeyo adiga iyo qoyskaaga, laakiin ii tilmaam suuqa si aan u shaqeysto."

Wuxuu suuqa ka bilaabay ganacsi, wuxuuna caan ku noqday ganacsade hufan oo aamin ah.

Ka Qeybgalka Dagaallada

• Dagaalkii Badar

 Wuxuu ka mid ahaa ciidankii muslimiinta ee dagaalka ka qeyb galay, halkaas oo uu geesinimo ku muujiyay.

• Dagaalkii Uhud

  Wuxuu ku dhaawacmay dagaalkan isagoo dhaawacyo badan qabay, balse wuxuu sii waday difaaca Nabiga ﷺ iyo muslimiinta.

• Dagaalladii Khandaq, Khaybar, iyo Dagaalladii Kale

 Abdur-Rahman wuxuu si joogto ah uga qeyb galay dhammaan dagaallada waaweyn ee Nabiga ﷺ hogaamiyay.

Hantidiisa iyo Deeqsinimadiisa

• Ganacsade Guuleystay

 Abdur-Rahman ibn Awf wuxuu caan ku noqday ganacsigiisa guuleystay iyo hanti ballaaran oo uu kasbaday.

• Deeqsinimada Uu Ku Caan Baxay

 Wuxuu hantidiisa si joogto ah ugu bixin jiray dariiqa Allah: 

  Dagaalkii Tabuuk, wuxuu Nabiga ﷺ siiyay lacag dhan 4,000 oo Dirham.

Waxaa sidoo kale la sheegay inuu hal mar siiyay 500 oo faras iyo 500 oo geel si loogu taageero dagaal.

Intaas waxaa dheer, wuxuu mar walba daryeeli jiray agoonta, masaakiinta, iyo kuwa u baahan.

• Ku Dayashada Muslimiinta

Abdur-Rahman wuxuu ahaa tusaale qofku uga daydo ganacsi hufan oo xalaal ah, isagoo mar walba xasuusan jiray in hantidu tahay imtixaan.

Xilligii Kadib Geeridii Nabiga ﷺ

• Taageerada Khulafada Rashidiin

 Wuxuu ka mid ahaa saxaabadii ugu dhow ee Abu Bakr As-Siddiq, isagoo si firfircoon uga qeyb qaatay dacwadii iyo hogaamintii muslimiinta.

 Intii uu Umar ibn Al-Khattab khilaafada hayay, wuxuu Abdur-Rahman ahaa lataliye muhiim ah oo talooyin wanaagsan bixin jiray.

• Doorashadii Khaliifka Cusmaan

 Kadib dhaawicii Umar ibn Al-Khattab, Abdur-Rahman wuxuu door muhiim ah ka qaatay doorashada khaliifka cusub, isagoo doorbiday in Cusmaan ibn Affan noqdo khaliifka.

Sida Uu U Dhintay

  Abdur-Rahman ibn Awf wuxuu geeriyooday sanadkii 32 Hijri (652 M), isagoo da’ ahaan jiray 72 sano.

 Wuxuu ahaa mid hantidiisa ku bixiyay dariiqa Allah ilaa uu ka geeriyooday.

 Waxaa lagu aasay qabuuraha Baqi’ ee Madiina.

Sifooyinkiisa iyo Waxyaabo Kale oo Muhiim Ah

• Daacadnimada iyo Hufnaanta Ganacsi

 Abdur-Rahman wuxuu caan ku ahaa inuu ganacsigiisa ku saleeyo xalaal iyo runta, taasoo sababtay in uu guulo waaweyn gaaro.

• Aqoonta iyo Talada Fiican

  Waxa uu ahaa qof xikmad badan leh oo ku dadaalay inuu dadka muslimiinta ah ku hogaamiyo talooyin wanaagsan.

• Jacaylka Nabiga ﷺ iyo Muslimiinta

 Nabiga ﷺ ayaa si gaar ah u jeclaa Abdur-Rahman, isagoo u arka saaxiib daacad ah.

Hadal Caan Ah Oo Uu Yiri

• Abdur-Rahman wuxuu yiri: 

"Hanti ma ururin lahaa haddii aysan ahayn mid ku baxaysa dariiqa Allah."

Gunaanad

Abdur-Rahman ibn Awf wuxuu ahaa tusaale kaamil ah oo ah muslimka ka faa’iidaysta adduunka si uu ugu guuleysto aakhirada.